Het verfraaien van een boekomslag

Het verfraaien van een boekomslag

Bij het boekendrukken hoort ook het nadenken over de veredeling of bescherming van de omslag. De omslag is de blikvanger van uw boek. Dan is een sprekende titel uiteraard belangrijk, maar ook de vormgeving en veredeling. Met veredeling bedoelen we de bescherming of verfraaiing van de omslag. Dat kan o.a. met vernis, een laminaat (mat of glans), een UV-lak, een preeg, of met foliedruk.

Vernis
Vernis wordt gewoon op de drukpers op de omslag van een boek gedrukt en vernis is de meest eenvoudige vorm van verdeling van de omslag. De vernis is te krijgen in glans, mat, of zijdeglans. De vernis is, net als bij verf, iets gelig. De vernis wordt gemaakt op basis van plantaardige oliën. Veel drukkers gebruiken momenteel i.p.v. vernis een dispersielak. Die is meer kleurneutraal. De dispersielak is een lak op waterbasis en kan heel dun opgebracht worden. Daarom wordt een dispersielak bij het drukken van een boek ook wel eens over heel het binnenwerk gedrukt.
Vernis kan ook alleen op bepaald beeld gedrukt worden. Dan noemen de drukkers het een spot-vernis. Dat is iets duurder, want dan moeten er wel drukplaten gemaakt worden.

Laminaat
Laminaat lijkt op een dun plastic laagje en beschermt een boek dan ook nog beter tegen vocht dan een vernis. Laminaat wordt in een lamineermachine via een hete wals op de omslag geperst. Naast mat- en glanslaminaat zijn er nog vele andere vormen. Denk aan krasvast matlaminaat, soft touch matlaminaat en laminaat met bijvoorbeeld linnenpersing. Een laminaat bedekt altijd de hele omslag.

UV-lak
Veel tijdschriften met een glanzend omslag hebben een all over glans UV-lak op de cover. Die lak zit vaak op een extra toren van een drukpers en wordt meteen aangebracht als de omslag gedrukt wordt. Bij boeken wordt de UV-lak echter vaak als spot UV-lak gebruikt. Alleen bepaalde delen worden voorzien van de lak. Een glanzende spot UV-lak wordt vaak gebruikt op een omslag dat al voorzien is van een matlaminaat. Je kunt ook een matte spot UV-lak op een glansgelamineerd omslag drukken.

Preeg
Met een preeg kun je in de omslag een indruk of een uitdruk maken. Je krijgt dus een verdieping of verhoging. Dit hoogteverschil kan abrupt of vloeiend (reliëf) aangebracht worden. Voor zo’n preeg moet er een mal gemaakt worden en die kost rond de € 130,– en daar komen dan de kosten van het pregen nog bij. Dus bij het drukken van 50 boeken is dat relatief duur, maar bij 500 exemplaren vallen de kosten per stuk al weer mee.

Foliedruk
Ook bij foliedruk moet er een mal gemaakt worden en die is hier vaak van koper omdat die te verwarmen moet zijn. De verhitte koperen stempel drukt een folie op de omslag en door die hitte wordt de folie overgezet op de omslag. De drager van de folie wordt weer opgerold en gaat naar de recycling. De mal kost hier ook zo’n € 130,– en de kosten voor het foliën zelf hangen af van de gewenste oppervlakte. Denk aan zo’n € 0,08 tot € 0,20 per exemplaar.